Grote Excursie 2018

vrijdag 28 september 2018

Verslag Najaarsexcursie 2018

Dit jaar viel de grote PUG-excursie op vrijdag 28 september.
We hadden die dag twee reisdoelen: museum Het Valkhof in Nijmegen en museum Schloss Moyland bij Kleef.

De tocht van onze vertrouwde opstapplaats in het Moreelsepark naar het Valkhof verliep voorspoedig, niet gehinderd door files.
In Nijmegen werden we begroet met Keizer-Kareltjes en koffie.

Na een levendige inleiding op de diverse vormen en stadia van Romeinse aanwezigheid in Nijmegen door Kees Peterse, werd de groep in tweeën verdeeld voor een nadere oriëntering op de (Romeinse) museumcollectie.
Beide groepen werden ook hier begeleid door Kees Peterse die aan de hand van enkele topstukken een verdieping van de tentoonstellingservaring wist te bewerkstelligen.

In de vrije bezichtigingstijd was een verkenning van het Valkhof als lieu de mémoire mogelijk met onder meer de resten van de Paltskapel. Dat bleek een geliefde plek voor huwelijksfoto’s. Ook kon men zich daar romantisch laten toezingen door daartoe in te huren stadstroubadours.

   De resten van de Paltskapel

Nadat ons gezelschap zich zonder ongelukken weer in had weten te schepen, ging het richting Kleef. Langs de uiterwaarden van de Rijn bereikten we Schloss Moyland. Geholpen door het mooie weer hebben we een goede indruk gekregen van het slot, de collectie erin en de tuinen er omheen. Het slot is, na kaalslag in de oorlog, op een wat dubieuze manier gerestaureerd. Dat heeft geresulteerd in een soort über-gothische stijl voor de buitenkant, maar tegelijkertijd in zeer bruikbare tentoonstellingsruimtes voor de collectie Van der Grinten.

Een belangrijk deel van deze collectie bestaat uit werk van Joseph Beuys.
Deze kunstenaar, met een omstreden reputatie, werd door onze gids van alle kanten belicht. Opvallend was de aanvankelijke schatplichtigheid aan zijn leermeester Ewald Mataré. De eerste opdrachten van Beuys waren ook religieus van aard. Al gauw brak hij hiermee. Beuys zou beroemd en berucht worden door zijn ontregelende, provocerende kunstuitingen. Die kunnen niet los gezien worden van het recente Duitse verleden. Dat heeft de receptie van Beuys’ werk dan ook sterk gekleurd en tot zeer uiteenlopende beoordelingen ervan geleid.

   Bildnis Josef Beuys door Walther Brux, 1946, brons      

De rondleider, die overigens zeer goed Nederlands sprak, wist veel scepsis over het werk van Beuys (in de bekende trant van ‘modieus’, ‘bedrog’, ‘dat kan mijn neefje van vier ook’) weg te nemen. Weliswaar was de gids als praktiserend kunstenaar zelf nogal ‘in Beuys’, maar hij begreep ook dat dat voor ons niet vanzelfsprekend was. Hij wist goed over te brengen waarin de oorspronkelijke urgentie van Beuys lag en welk belang zijn werk nog steeds kan hebben.

Het aangename weer maakte een bezoek aan de tuinen van het slot de moeite waard. Zowel het Engels-romantische park als de systeemtuinen waren indrukwekkend. Ook de moderne sculpturen waren interessant, met enige vraagtekens bij de bedoeling van het verdronken huisje met raadselachtige muziek in de slotgracht.

De terugtocht verliep door wegopbrekingen langs een wat ingewikkelder route. Daardoor kregen we wel een verrassend zicht op de brug bij Emmerich. De tocht werd afgesloten met een diner in de Amerikaans aandoende drive under-vestiging van Van der Valk in Veenendaal. Vanuit de inmiddels grote expertise die het PUG over het Van der Valk-concern heeft opgebouwd, kunnen we vaststellen dat dit één van de betere vestigingen is. De zaken waren prima geregeld.

   Van der Valk Veenendaal

Zo’n excursie gaat natuurlijk niet vanzelf. Hier past een woord van dank voor de excursiecommissie.
Die moet het helaas nog steeds zonder Wim van Palenstein stellen.
Maar Ria Efdée, Hans Vroom en vooral Katrijn Kuypers hebben de deelnemende PUG-leden een mooie dag bezorgd.

Ed Jonker.


Fotografie: Jos ten Berg (JtB), Harm Snippe (HS) en Hans Vroom (HV)

Meer over Joseph Beuys en conceptuele kunst, o.a: Volkskrant (1997)Trouw (2005)Kunstbus (2008)M HKAPostmodernisme

 

Meer foto's: